2023/2 Rumi

Rumi terwijl de wereld in brand staat

Hoofdredactioneel

Voor u ligt een extra dik nummer over de Perzische dichter en soefi-mysticus Rumi. In deze woelige tijden lijkt het misschien vreemd om zo uitgebreid stil te staan bij een overleden dichter. Maar juist als de wereld in brand staat, is de behoefte aan schoonheid, kunst en poëzie extra sterk. Ook als de naam Rumi niet direct een belletje doet rinkelen, is de kans klein dat u hem op geen enkele manier tegenkwam. Misschien als wijsheid op een tegeltje of een ansichtkaart en anders wel uit de liedteksten op Madonna’s album ‘A gift of love’ (1998). Zijn ‘religie van de liefde’ beroert ook vandaag de dag – 750 jaar na zijn overlijden – nog vele harten. De ZemZem-redactie hoefde dan ook niet lang na te denken toen Asghar Seyed-Gohrab en Maarten Holtzapffel voorstelden om een nummer over deze eeuwenoude maar in sommige opzichten springlevende soefidichter samen te stellen.

Samen met hun team van Beyond Sharia: The Role of Sufism in Shaping Islam vulden Seyed-Gohrab en Holtzapffel het katern van deze ZemZem. Het was voor het eerst dat de redactie zo’n samenwerking aanging met een gasthoofdredactie die de auteurs selecteerde en de stukken aanleverde. Een mooi gevolg is dat ZemZem in dit nummer een podium biedt aan een internationale groep auteurs, uit Europa en Iran. De bijdragen omvatten historische, literaire, religiewetenschappelijke en musicologische benaderingen. Ook wordt er aandacht besteed aan de Woman, Life, Freedom-beweging in Iran.

Naast een katern over Rumi, bieden de stukken in de rubrieken context bij belangrijke ontwikkelingen in de Arabische en islamitische wereld. Zo biedt dit nummer historische achtergrond bij de situatie in Israël en Palestina: de memoires van Niqula Khoury laten zien dat orthodoxe christenen een belangrijke rol speelden in de Palestijnse nationalistische beweging van de jaren dertig (Karène Sanchez-Summerer en Sarah Irving). Daarnaast besteden we aandacht aan het honderdjarig bestaan van de Republiek Turkije, met een recensie van A Hundred Years of Republican Turkey (Enno Maessen) en een analyse van de toenemende invloed van religie in Turkse televisieseries (Petra de Bruijn).

Met stukken over kunst, cultuur en literatuur, alsmede over de actualiteit sluit dit nummer geheel aan bij de filosofie van Rumi. Te midden van politieke onrust predikte hij zijn boodschap van liefde, want ‘in het donkerste uur schijnt het licht van de Waarheid het helderst.’

Hoofdredactie

Judith Naeff en Maaike Voorhoeve

Gastredacteuren

Maarten Holtzapffel en Asghar Seyed-Gohrab

Eindredactie

Mariam Hothout, Nina van Kampen, Sarah Michiel en Daan de Zwart

Tekstredactie

Brigitte van de Pas

Redactie

Farah Bazzi, Silke Bull, Sara Hoefnagel, Mariam Hothout, Sarah Michiel, Anna Peeperkorn, Rowie Rensink, Fabienne Schell, Moniek Smit, Ruth Sudhölter, Sam van Vliet en Joas Wagemakers

Stagiairs

Judith Haenen en Yuseyrenur Yilmaz

Medewerkers aan dit nummer
Annelien Bouland, Petra de Bruijn, Arash Ghajarjazi, Amin Ghodratzadeh, Rokus de Groot, Sarah Irving, Christian Lange, Enno Maessen, George Muishout, Fatemeh Naghshvarian, Alexandra Nieweg, Zhinia Noorian, Moataz Rageb, Leila Rahimi Bahmany, Annika Schmeding, Karène Sanchez-Summerer, Jo Van Steenbergen en Alan Williams

In deze ZemZem

Katern: Rumi

Inleiding
Asghar Seyed-Gohrab & Maarten Holtzapffel
8

Rumi: van theoloog tot mystieke dichter
Asghar Seyed-Gohrab
11

Rumi over het transformeren van de zintuigen
Christian Lange
18

De problematisering van waarheidsteksten. De olifant en het soefisme
Fatemeh Naghshvarian
27

Rumi en de vlucht als lotsbestemming

Recensie

Maarten Holtzapffel
36

Van aardse liefde naar Goddelijke Liefde. De concubine en de koning
Zhinia Noorian
76

Rumi in de Women, Life, Freedom-beweging in Iran
Asghar Seyed-Gohrab

84

Rumi’s sprekende beelden. Het verhaal van het kind in het vuur

Arash Ghajarjazi
91

Rumi en krankzinnigheid. ‘De wijze die krankzinnigheid veinsde’

Amin Ghodratzadeh

99

Rumi en de kunst van krankzinnigheid

Leila Rahimi Bahmany

108

Gedichten vertaald door J.T.P. de Bruijn

Maatschappij

Voorbij het nieuws: Afghanistan
Rowie Rensink
116

Kunst en cultuur

Verhalen van vroomheid. Toegenomen religiositeit in Turkse televisieseries
Petra de Bruijn
123

De zee van Nagat al-Saghira

Moatez Rageb
132

Wetenschap

Tussen de scherven en fragmenten van honderd jaar Turkije

Recensie

Enno Maessen

137

Orthodoxe solidariteit met Palestina in de jaren dertig. De memoires van Niqula Khoury
Karène Sanchez-Summerer en Sarah Irving
144

Crisis in de moslimwereld: een kritische oproep
Jo Van Steenbergen
154

Palliatieve zorg aan moslimpatiënten in Nederland en vrouwenrechten in Senegal

Proefschriftenrubriek

160

Signalementen
Silke Bull, Judith Haenen, Sara Hoefnagel, Sarah Michiel, Judith Naeff, Ruth Sudhölter, San van Vliet en Yuseyrenur Yilmaz
166

Wat leuk dat u geïnteresseerd bent in ZemZem!

Vaste lezer worden? U kunt in onze webshop een jaarabonnement afsluiten (22,50 per jaar). Ook kunt u hier losse nummers bestellen.