Tussen humor en hysterie

Gepubliceerd op Gecategoriseerd als Religie & Zingeving

Tussen het oordeel ‘niet grappig’ en extreme woede gaapt een diepe kloof. De Deense cartoonrel heeft niet alleen de ambigue verhouding tussen het Midden-Oosten en Europa blootgelegd, maar ook laten zien dat er een wereld van verschil bestaat tussen Europese moslimgemeenschappen en de islamitische wereld. 

Gepubliceerd in 2006/1 Focus op Indonesië

In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd, is het probleem met de Deense cartoons niet dat Mohammed wordt afgebeeld of dat met hem de spot wordt gedreven. Er zijn wel vaker afbeeldingen van Mohammed gemaakt. Ook zijn er in de Arabische wereld goede grappen in omloop die Mohammed en zelfs God op de hak nemen. 

Zo kwam er eens een man in de hemel die Mohammed wilde spreken. Hij werd doorgestuurd naar het koffiehuis waar Jezus en Mozes zaten te keuvelen. Daar aangekomen zei hij tegen Jezus en Mozes dat hij op zoek was naar Mohammed. Jezus en Mozes schoven een stoel bij voor de gestorvene en riepen vervolgens in de richting van de keuken: ‘Hé Mohammed, drie thee!’

Of neem de grap die in Irak onder Saddam Hussein de ronde deed: God zendt de Engel des Doods naar de aarde om ene Saddam Hussein te halen. Even later keert de engel met lege handen terug, aan alle kanten gehavend. Hij vertelt aan God alle ins en outs over de tirannie en wreedheid van de dictator, waarvan God zo schrikt dat hij in paniek uitroept: ‘Je hebt toch niet Mijn naam genoemd, hé?’

Vooruit, het zijn geen grappen voor in de moskee, maar in het koffiehuis zijn ze leuk. En waarom zijn ze leuk? Omdat het grappen ‘onder ons’ zijn. Zelfspot is leuk, maar dan moet het wel zelfspot blijven. Buiten de eigen kring is het niet grappig meer. Maar van het oordeel ‘niet grappig’ naar de extreme woede die we hebben gezien, gaapt een diepe kloof die moeilijk te bevatten is. 

Stoorzender
We moeten ons niet vergissen. De beschamende vertoningen waarbij woedende demonstranten Deense vlaggen verbrandden, Scandinavische hulpverleners hun werk moesten staken en Europese instituten werden bezet, waren stuk voor stuk georkestreerd. Het balletje ging rollen door een Deense imam die met de cartoons onder de arm (aangevuld met cartoons van een volstrekt andere orde: Mohammed als varken, bijvoorbeeld) een aantal Arabische landen bezocht om op te roepen tot actie. 

Verder lezen? Dit nummer is helaas uitverkocht, maar u kan het nummer binnenkort digitaal aankopen via de webshop.

Robbert Woltering

Robbert Woltering is redacteur van ZemZem (ZemZem 2006/1).

More Posts

Door Robbert Woltering

Robbert Woltering is redacteur van ZemZem (ZemZem 2006/1).

Wat leuk dat u geïnteresseerd bent in ZemZem!

Vaste lezer worden? U kunt in onze webshop een jaarabonnement afsluiten (22,50 per jaar). Ook kunt u hier losse nummers bestellen.