Rock, ruïnes en regenboogvlaggen. Mashrou’ Leila en gender in Libanon

Gepubliceerd op Gecategoriseerd als Kunst & Cultuur, Politiek & Samenleving

Mashrou’ Leila, de indierockband uit Beiroet, wordt vaak omschreven als uitzonderlijk en controversieel vanwege het doorbreken van taboes rondom religie, gender en seksualiteit. Ook zouden ze heel westers zijn. Maar is dat eigenlijk wel zo?

Gepubliceerd in 2020/1 Gender en seksualiteit

Het bisdom en de ban

Op maandag 22 juli 2019 plaatste Nagi Hayek, plastisch chirurg uit Jbeil (Byblos) en tevens partijlid van de Free Patriotic Movement (fpm), de centrumrechtse partij van president Michel Aoun met een grotendeels maronitisch christelijke aanhang, een bericht op Facebook. De aanleiding van de Facebookpost was het optreden van de razend populaire indierockband Mashrou’ Leila (‘Avondproject’), dat op vrijdag 9 augustus 2019 zou plaatsvinden in Byblos tijdens het jaarlijkse Byblos International Festival. De oproep van Hayek was een dreigement gericht aan de band zelf, maar ook, zo benadrukte hij, aan iedereen die betrokken was bij de organisatie en promotie van het aanstaande concert in Byblos. In zijn bericht stelde Hayek dat ‘het concert zo nodig met geweld voorkomen zou worden’, wat hij vervolgens rechtvaardigde met de bewering dat er in Jbeil ‘geen plaats is voor eenieder die het kruis of Jezus Christus beledigt’.[1]

Hoewel Hayek zijn Facebookpost later weer verwijderde, leidde zijn bericht tot commotie binnen de maronitische gemeenschap en kreeg hij bijval van de geestelijkheid. In de dagen daarop volgden verschillende Facebookoproepen door diverse kerkelijke instanties.[2] Het maronitische bisdom van Byblos (Latijn: Eparchia Bybliensis Maronitarum) vaardigde zelfs een officieel statement uit waarin werd gesteld dat het merendeel van de songteksten van de band een aanval op christelijke waarden en symbolen betrof.[3] Zich waarschijnlijk welbewust van liberale waarden en de eventuele gevoeligheid wat betreft homofobie, werd de seksuele geaardheid van leadzanger Hamed Sinno niet direct benoemd door de bezorgde parlementsleden en kerkleiders. De Facebookgroep ‘Soldaten van de Heer’ (Arabisch: junud al-rabb)[4] deed dit wel: ‘Wij zullen de belediging van onze religieuze overtuigingen niet tolereren, wij zullen hen geen regenboogvlag in onze stad laten hijsen, wij accepteren geen homoseksualiteit in Byblos!’[5] Na een week vol bedreigingen, aantijgingen over en weer, en zelfs een officiële aanklacht bij de rechter werd er door de organisatie van het Byblos
International Festival uiteindelijk besloten om het concert van Mashrou’ Leila vanwege veiligheidsredenen af te gelasten.[6]

De illustratie alayhum van Rami Kanso. Afbeelding met dank aan de kunstenaar

Verder lezen? Bestel het nummer in onze webshop.

[1] Zeina Antonios, “With the threats against ‘Mashrou’ Leila’, freedom of speech and artistic expression are at stake,” L’Orient-Le Jour, 24 juli 2019, www.lorientlejour.com/article/1180188/with-the-threats-against-mashrou-leila-artistic-and-expressive-freedom-areat-stake.html, voor het laatst geraadpleegd op 24 april 2020.
[2] “Death Threats and Ban Calls ahead of Mashrou’ Leila’s Byblos Gig,” Naharnet, 22 juli 2019, www.naharnet.com/stories/en/262960; en.annahar.com/article/1003614-mashrou-leilas-upcoming-concert-canceled; Chiri Choukeir, “Mashrou’ Leila: Between opposition and support,” Annahar, 29 juli 2019, en.annahar.com/article/1003210-mashrou-leila-between-opposition-and-support; “Mashrou’ Leila: Lebanese rock band pulled from festival after threats,” bbc, 30 juli 2019, www.bbc.com/news/world-middle-east-49168695, alle voor het laatst geraadpleegd op 24 april 2020.
[3] “Lebanese church demands cancellation of Mashrou’ Leila show,” Reuters, 23 juli 2019, www.reuters.com/article/us-lebanon-band/lebanese-church-demands-cancellation-of-mashrou-leila-show-idUSKCN1UI1FQ; “Mashrou’ Leila concert in Lebanon canceled after church pressure,” bbc, 30 juli 2019, www.reuters.com/article/us-lebanon-band/mashrou-leila-concert-in-lebanon-canceled-after-church-pressure-idUSKCN1UP1GU, beide voor het laatst geraadpleegd op 1 mei 2020.

[4] Als moslims naar God verwijzen, gebruiken zij meestal het woord Allah (de God), terwijl christenen doorgaans het Arabische woord voor Heer (rabb) gebruiken.

[5] “Lebanese band Mashrou’ Leila face threats ahead of planned Byblos gig,” The New Arab, 22 juli 2019, www.alaraby.co.uk/english/news/2019/7/22/lebanons-mashrou-leilafaces-threats-ahead-of-byblos-gig; Fred, “Mashrou’Leila under pressure to cancel Byblos
international festival gig,” Blog baladi, 21 juli 2019, blogbaladi.com/mashrou-leila-comesunder-pressure-to-cancel-their-byblos-international-festival-appearance, beide voor het laatst geraadpleegd op 24 april 2020.
6[] “Mashrou’ Leila: Lebanese rock band pulled from festival after threats,” bbc.

Wat leuk dat u geïnteresseerd bent in ZemZem!

Vaste lezer worden? U kunt in onze webshop een jaarabonnement afsluiten (22,50 per jaar). Ook kunt u hier losse nummers bestellen.