De gruwelen van is leidden ertoe dat de Joden in Iraaks-Koerdistan na bijna zeventig jaar uit de schaduw treden. Afschuw over de radicale islam schepte ruimte voor andere religies, waaronder het jodendom. Maar jaren na hun massale uittocht zijn de Joden van Koerdistan niet alleen beperkt in aantal, ook is hun Joodszijn vooral een kwestie van bloedlijn, en minder van geloof. Tegelijkertijd roepen ze om erkennning. Ze willen in vrijheid kiezen voor hun identiteit.
Gepubliceerd in 2016/1 Joden in de Arabische wereld
‘Israël zou ons moeten accepteren,’ zegt Sherko Sami Rachamim, een Koerd met Joodse wortels die leeft en werkt in Iraaks-Koerdistan. Jarenlang koesterde hij de wens om zich met zijn familie te vestigen in Israël, ‘maar Israël hield de deur gesloten.’ Hij verwacht dat veel tot de islam bekeerde Joden in Koerdistan hetzelfde voelen. Rachamim is een van de duizenden zogenaamde Benjews in Iraaks-Koerdistan wiens grootouders zijn bekeerd tot de islam tijdens de vervolging van Joden voor en na de stichting van de staat Israël. In de jaren vijftig is twee derde van de ongeveer honderdvijftigduizend Iraakse Joden gevlucht naar Israël of elders. De overige Joden hebben zich of bekeerd of het land alsnog verlaten toen Saddam Hoessein de vervolging hervatte.
Nadat de Koerdische regio de facto onafhankelijkheid verkreeg in 1991, organiseerde Israël twee geheime missies om Joden – en de kinderen van bekeerlingen – te evacueren uit Iraaks-Koerdistan. Rachamims ouders behoorden tot de geëvacueerden. Hun zonen zochten hen op in Israël, maar kwamen erachter dat ze zich niet bij hen mochten voegen. Daarom keerden Rachamims ouders na tien maanden terug naar Koerdistan. Ondanks dat Rachamim zijn huis had verkocht om naar Israël te verhuizen, werd hij niet geaccepteerd: ‘Omdat mijn grootvader en vader Joods waren.’ Rachamim vindt het moeilijk dat Israël enkel de erfelijkheid van de vrouwelijke bloedlijn accepteert.
Verder lezen? Bestel het nummer in onze webshop of word nu abonnee en ontvang 2016/1 als welkomstgeschenk.
