Opinie
Nu de rebellen de strijd om Libië lijken te winnen, rijst wederom de vraag naar de toekomst. De angst voor een machtvacuüm of een ‘fundamentalistisch’ bewind springen het meest in het oog. Maar de revoluties in Tunesië en Egypte leren dat wanneer die problemen eenmaal zijn ‘opgelost’, er andere angsten boven komen drijven. Een belangrijke zorg betreft de rechten van vrouwen. Terwijl tijdens de opstanden in Tunesië en Egypte de roep om vrijheid en gelijkheid luid klonk, vragen velen zich inmiddels af: vrijheid en gelijkheid voor wie?
Gepubliceerd in 2011/2 Cultuur in de frontlinie
Toen Libië in 1952 onafhankelijk werd, bepaalde de eerste Libische grondwet dat mannen en vrouwen gelijke rechten hebben, en tijdens de revolutie van 1 september 1969 die Khadaffi aan de macht bracht, werd vrouwenemancipatie zelfs gepresenteerd als een van de prioriteiten. In de jaren erna werden wetten uitgevaardigd die de deelname van vrouwen aan het maatschappelijk leven moesten bevorderen. Vrouwen kregen stemrecht en ze werden aangemoedigd zitting te nemen in de Revolutionaire Commissies. Er werd bepaald dat vrouwen evenveel zouden verdienen als mannen en ze werden aangemoedigd om toe te treden tot het politieapparaat en het leger. Ouders die hun dochters niet naar school stuurden werden bestraft en meisjes werden aangemoedigd te gaan studeren. De amazones zijn wereldwijd het symbool geworden van vrouwen in de Libische maatschappij. Maar hoe hoog hebben de toekomstige machthebbers vrouwenrechten in het vaandel staan?
Tijdens de opstanden tegen de autoritaire regimes van Libië, Egypte en Tunesië riepen zowel mannen als vrouwen om vrijheid en gelijkheid. Dit was in het verleden ook al het geval. Zo was het inmiddels wereldberoemde Tahrirplein in Cairo in 1919 al decor van demonstraties tegen de Britse bezetting van Egypte. Voor het eerst demonstreerden ook vrouwen, weliswaar gescheiden van de mannen, maar hun protestmarsen waren zodanig revolutionair dat ze onderdeel van het nationale collectieve geheugen zijn geworden. Vervolgens werden vrouwen echter aan de kant geschoven; voor de bespre- kingen over het inrichten van de nieuwe natie werden ze niet uitgenodigd.
Verder lezen? Bestel het nummer in onze webshop.