De gegevens voor dit artikel dateren uit 2009 en 2011, toen ik dialectologisch onderzoek deed in Damascus en Latakia. Mijn informanten, homo- en heteroseksuelen, waren afkomstig uit verschillende delen van Syrië en woonden in de steden Damascus, Aleppo, of Latakia.
Ishag was verbonden aan de ‘Khartoemschool’, die een moderne artistieke identiteit formuleerde voor de net onafhankelijke natiestaat, voortbordurend op zowel de Arabische als Afrikaanse tradities in het land. In 1976 keerde Ishag zich af van de nadruk die de Khartoemschool legde op erfgoed en het bijbehorende door mannen gedomineerde wereldbeeld. Ze was medeoprichter van wat de Kristalistische Groep zou gaan heten. Die beweging verwierp de essentialistische opvatting van cultuur die postkoloniale kunst en cultuur van die tijd kenmerkte: de zoektocht naar wat typisch Soedanees was.
Taalfuncties en hun relaties met eigentijdse ideologieën, gebaseerd op confessionele systemen, zijn in de sociale wetenschappen regelmatig en middels verschillende theoretische benaderingen onderzocht. Om ideologische fenomenen te begrijpen kan het tevens nodig zijn relaties te zoeken tussen gesproken klanken, grafemen en lexemen.
Taal is communicatie, maar nog zoveel meer. Het is een middel voor creatieve expressie en uitdrukking van identiteit, maar creëert ook uitsluiting, belemmering, en onbegrip. Taal kent regels, maar is altijd in beweging. Waar talen samenkomen, is de rol van de vertaler onmisbaar. In deze ZemZem kijken we naar de rol van taal en vertaling in het Midden-Oosten, Noord-Afrika en de rest van de islamitische wereld. De artikelen in het katern behandelen historische, culturele, sociale en politieke aspecten van taal, en benadrukken bovenal de flexibiliteit van taal en de creativiteit van haar gebruikers.